W ramach rządowego programu Polski Ład w życie weszły przepisy, które wprowadzają bardzo duże zmiany w prawie budowlanym. Zgodę na budowę domu można teraz uzyskać na trzy sposoby: pozwolenie na budowę, zgłoszenie budowy lub dom bez formalności. Wyjaśniamy, na czym polega zmiana, kiedy można z niej skorzystać i jakie niesie to z sobą ryzyko.
Dom bez formalności
,,Dom bez formalności” to nowy program rządowy, który wszedł w życie 3 stycznia 2022. Od tego dnia budowa domu jednorodzinnego do 70m2 możliwa jest bez pozwolenia na budowę, bez kierownika budowy i bez dziennika budowy. Zgoda na rozpoczęcia prac wydawana jest na podstawie zgłoszenia budowy, jednak w znacznie bardziej uproszczonej formie niż ta, o której pisaliśmy tutaj. Jakie warunki trzeba spełnić, by móc skorzystać z nowej możliwości?
- możesz wybudować dom tylko o powierzchni zabudowy do 70m2,
- zgodnie z przepisami, dom może być maksymalnie dwukondygnacyjny,
- obszar oddziaływania budynku nie może wykraczać poza działkę, na której będzie wybudowany,
- dom bez formalności musi być budynkiem wolnostojącym.
- na każdych 500m2 może powstać maksymalnie jeden budynek,
- budowa domu jest możliwa tylko na własne potrzeby mieszkaniowe – nie możesz przeznaczyć budynku na cele usługowe
Wymagane dokumenty
Lista dokumentów, których będziesz potrzebować w ramach nowego programu, zdecydowanie skrócono. Potrzebujesz przede wszystkim projektu budowlanego (natomiast nie jest wyszczególnione, w ilu egzemplarzach). Budowa domu bez formalności musi być zgodna z lokalnymi wymogami, a to oznacza, że konieczny jest wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli teren budowy nie jest objęty MPZP, to będziesz musiał wystąpić o Warunki Zabudowy. Dodatkowo będą potrzebne trzy oświadczenia:
- o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
- oświadczenie, że planujesz budowę dla zaspokojenia własnych celów mieszkaniowych,
- oświadczenie, że przejmujesz pełną odpowiedzialność za kierowanie budową, jeśli postanowisz zrezygnować z usług kierownika budowy
Zanim prace budowlane ruszą, konieczne jest zgłoszenie planowanego terminu rozpoczęcia robót w odpowiednim urzędzie. Musisz również geodezyjnie wytyczyć budynek.Dom bez formalności możesz zacząć budować niezwłoczne po doręczeniu odpowiedniemu organowi zgłoszenia budowy wraz z dokumentami.
Dom bez formalności – po co?
Uproszczenie i skrócenie formalności to główny cel wprowadzonych zmian. Dzięki temu Inwestor może zaoszczędzić sporo czasu oraz pieniędzy, np. poprzez rezygnację z kierownika budowy. Program ma ułatwić budowę domu bez formalności i odblokować kolejki w urzędach. W efekcie ma się to przełożyć na szybsze uzyskanie pozwolenia na budowę, ponieważ urzędnicy zostaną odciążeni z namiaru złożonych wniosków. Choć brzmi to bardzo dobrze, należy mieć świadomość minusów tego rozwiązania.
Jakie jest ryzyko?
Warto bardzo wyraźnie podkreślić, że w sytuacji, w której nie ma kierownika budowy, cała odpowiedzialność za inwestycję spoczywa na Inwestorze. Co to w praktyce oznacza? W razie nieprawidłowości, błędów budowlanych czy nieprzestrzeganiu przez ekipy wykonawcze przepisów BHP, konsekwencje poniesie Inwestor. To w jego obowiązku leży przypilnowanie całego procesu budowy,. Pomimo wprowadzonych zmian, nadal budowa musi przebiegać w zgodzie ze sztuką budowlaną i zgodnie z obowiązującymi przepisami. To największe ryzyko całego programu ,,Dom bez formalności”.
Drugim minusem jest brak konieczności uzgodnień branżowych przed rozpoczęciem budowy. W efekcie może dojść do sytuacji, w której doprowadzenie przyłączy mediów do budynku może być utrudnione, w s skrajnych przypadkach niemożliwe.
Brak dziennika budowy również może okazać się problemem. Trudno zweryfikować cały proces, jeśli nie mamy żadnych dokumentów potwierdzających prawidłowość przeprowadzenia inwestycji.
W efekcie może dojść do sytuacji, że na rynku nieruchomości pojawią się budynki, których budowa przebiegła bez żadnego nadzoru. W skrajnych przypadkach mogą pojawić się budynki, które z biegiem lat będą stanowić zagrożenie dla mieszkańców. Jaką bowiem mamy pewność, że dom bez formalności, który wybuduje osoba bez doświadczenia i odpowiedniej wiedzy, będzie bezpieczny?
