Warunki techniczne 2021 to nowe restrykcyjne wymagania przy budowie domów. O co chodzi – przeczytaj…
Nowe warunki techniczne 2021 stanowią już trzeci etap na drodze zmierzającej ku ograniczeniu zużycia energii. Pierwsze korekty miały miejsce w roku 2014,a następne w 2017 roku. Kolejne muszą być wprowadzone już w przyszłym roku. Jest to zgodne z wymogami proekologicznej polityki prezentowanej przez UE.
Wszystkie osoby, które szykują się do budowy własnej nieruchomości w roku 2021 muszą liczyć się z wieloma zmianami jakie czekają branżę budowlaną. Zmiany te będą odnosiły się przede wszystkim do ochrony cieplnej budynków.
Geneza zmian, które mają nastąpić w prawie budowlanym w najbliższym czasie sięga roku 2002. Powstał wtedy pierwszy dokument opisujący sposoby, które pozwalają na budowę domów ekologicznych i energooszczędnych. Ważną rolę zaczęła odgrywać rekuperacja oraz energia pierwotna.
Nie był to jednak jedyny dokument, który bezpośrednio przyczynił się do opracowania nowych warunków technicznych, mających wejść w życie. W maju 2010 przyjęto w Parlamencie Europejskim dyrektywę, zawierającą charakterystykę energooszczędnych budynków.
Stanowiła ona dość dużą rewolucję w ówczesnym budownictwie. Zapoczątkowała kolejne propozycje prowadzące do budowy nieruchomości z myślą o ich energooszczędności i większej dbałości o środowisko.
Dyrektywa z roku 2010 po raz pierwszy wprowadziła pojęcie budynku, który charakteryzuje się niemal zerowym zużyciem energii. Dla wprowadzenia ujednoliceń dla każdego państwa członkowskiego UE, opracowana i wprowadzona w życie została wspólna metodologia dotycząca obliczania charakterystyki energetycznej budynków. Ujednolicenie objęło nie tylko sposób obliczania potrzeb energetycznych budynków, ale i konsekwencji wynikających z naruszania jakiegokolwiek punktu wspólnych przepisów.
Dyrektywę uchwaloną przez Parlament Europejski w roku 2010 kilkukrotnie poddano nowelizacjom. Celem ich wprowadzenia była przede wszystkim budowa nowych oraz modernizacja już istniejących budynków. Ma się to odbywać w sposób pozwalający na dostosowanie ich do aktualnych wymagań odnoszących się w granicach dopuszczalnej przez europejskie normy charakterystyki energetycznej.
Nowelizacje wprowadzano stopniowo. Choć czasem różniły się treścią i formą, to jednak ich cel był tak naprawdę jeden i ten sam. Miały one doprowadzić do tego, by wszystkie nieruchomości znacząco zmniejszyły zużycie prądu oraz emisję dwutlenku węgla. Dotyczy to zarówno istniejących nieruchomości jak i te w planach budowy. Miało to być osiągnięte poprzez obniżenie zapotrzebowania budynku na energię pierwotną.
W całej Europie zaczęły pojawiać się budynki zero energetyczne, czyli samowystarczalne, ponieważ produkują całą potrzebną im energię bez emisji gazów. Stanowią one wzór do naśladowania w nowym budownictwie. Obecnie daleko nam jeszcze do nich, ale możliwe, że kiedyś staną się one standardem budowlanym.
Wraz z wprowadzeniem w życie nowelizacji dyrektywy, wszystkie Państwa, które wchodzą w skład członkowski wspólnoty europejskiej zostały zobowiązane do zmiany przepisów krajowego prawa budowlanego.
Zmiany musiały być prowadzone w sposób, który niejako nakazywałby budowę oraz modernizację już istniejących nieruchomości tak, by wszystkie spełniały normy odnoszące się do minimalnej charakterystyki energetycznej.
Jak łatwo się domyślić, w wielu przypadkach nie było to zadanie proste. Szczególnie w przypadku konieczności poddawania budynków modernizacji. W wielu przypadkach wiązało się z koniecznością poniesienia niemałych kosztów, by sprostać nowym przepisom. Przepisy z założenia mają ulegać zmianom aż do momentu, w którym wszystkie obiekty osiągną status budynku energooszczędnego.
Warunki techniczne 2021 odnoszące się do prawa budowlanego mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2021 roku. Choć będą wnosiły wiele dość znaczących zmian, to jednak w dalszym ciągu będzie to kontynuacja działań zmierzających do tego, by wszystkie polskie obiekty mieszkalne charakteryzowały się coraz mniejszym zużyciem energii elektrycznej.
Nowe przepisy określono jako norma WT2021 bądź standard energetyczny WT2021. W obu przypadkach różnica opiera się tylko na nazwie, dotyczą one dokładnie tego samego obszaru przepisów). W 2021 roku prawo budowlane czeka klika istotnych zmian, między innymi:
Według nowych przepisów każdy powstający budynek mieszkalny będzie musiał spełniać znacznie bardziej rygorystyczne wymagania. Nowe rozporządzenie wniesie między innymi zakaz przekraczania określonego współczynnika zużycia energii (EP). Jest to wskaźnik określający wielkość rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energie pierwotną.
Taka energia niezbędna jest przede wszystkim do ogrzewania, wentylacji, podgrzewania wody użytkowej czy oświetlania pomieszczeń. Warto przy tym podkreślić, że wskaźnik EP powinien być liczony indywidualnie dla każdego przypadku. Jego wartość podawana jest zawsze w kWh(m² rok). Jest to już trzeci etap obniżenia wskaźnika EP w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Pierwsze jego zmniejszenie miało miejsce w 2014 roku, kolejne 3 lata później – w 2017.
Zgodnie z zapisami zawartymi w Warunkach Technicznych rozporządzenia, współczynnik zużycia energii nie powinien przekraczać następującej granicy:
Nowe przepisy, które obowiązywać będą już od 1 stycznia 2021 roku będą dotyczyły nie tylko obniżenia współczynnika EP. Zmniejszeniu ulegnie także współczynnik przenikania ciepła (U) poszczególnych elementów budynku. Zmiany będą dotyczyły także budynków modernizowanych od roku 2021.
Współczynnik EP, jak i współczynnik przenikania ciepła ściany zewnętrznej zmiany wprowadzano cyklicznie.
W roku 2014 oraz 2017 (w roku 2014 wartość współczynnika spadła do 0,25 W/m²K.
W 2017 zmniejszył się do wartości 0,23 W/m²K). Zgodnie z nowymi przepisami, w roku 2021 współczynnik przenikania ciepła dla ścian zewnętrznych nie będzie mógł przekraczać wartości 0,2 W/m²K. Przy czym należy zaznaczyć, że jest to zdecydowanie wartość, którą można określać jako rekordową.
Decydując się na budowę bądź modernizację własnej nieruchomości zgodnie z nowymi przepisami należy mieć na uwadze to, że ciepło przedostaje się na zewnątrz nie tylko przez ściany zewnętrzne, ale również i inne elementy budynku. Prym w ilości wydostającego się z wnętrza ciepła w znacznej większości przypadków wiodą okna. Zgodnie z nowymi przepisami zmianom ulegnie również współczynnik przewodzenia ciepła przez okna i drzwi balkonowe czy okna połaciowe.
Zmiany w obecnym roku nie ominą również kwestii związanych z kotłami grzewczymi. W porównaniu do starych przepisów te nowe są jeszcze bardziej restrykcyjne. Można było się tego spodziewać, biorąc pod uwagę cel, zgodnie z którym zmiany mają zostać wprowadzone.
Nowe przepisy zmieniają przede wszystkim wartość maksymalnych wskaźników przewodzenia ciepła oraz współczynnika zużycia energii elektrycznej. Będzie to miało bezpośredni wpływ na to, jaka forma ogrzewania budynku w danym przypadku zostanie dopuszczona przez przepisy.
W obecnym 2021 roku dużą trudność będzie sprawiało przede wszystkim ogrzewanie mieszkań. Wskaźniki w nowych przepisach są na tyle restrykcyjne, że w zdecydowanej większości przypadków nie będzie możliwości ogrzewania budynku za pośrednictwem tradycyjnych kotłów węglowych.
Warunki techniczne 2021 sprawią także problemy w stosowaniu ogrzewania elektrycznego , często wybieranego w miejscach z utrudnionym dostępem do miejskiej sieci gazowej. Ze względu na zaniżenie wartości poszczególnych składników ogrzewanie może stać się kwestią problematyczną, jednak nie niemożliwą do rozwiązania.
Po zmianie przepisów, korzystnym rozwiązaniem będzie inwestycja we wszelkiego typu systemy, które bazują na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Dzięki ich zastosowaniu sprostanie mocno wygórowanym wymaganiom, które będą obowiązywały już za kilka miesięcy, będzie zdecydowanie łatwiejsze.
Dla budynku ogrzewanego energią elektryczną poprzez folie i maty grzewcze lub panele na podczerwień, konieczne będzie zainstalowanie paneli fotowoltaicznych produkujących prąd by zmniejszyć w ten sposób zużycie energii dla budynku.
Ostateczna wielkość instalacji zależeć będzie od wybranego projektu budynku, powierzchni połaci dachu oraz warunków lokalizacyjnych działki. Zgodnie z szacunkami specjalistów, w 2021 roku na popularności zyska również zastosowanie pomp ciepła. Mogą one pobierać energię z powierza lub z ziemi. Zastosowanie odnawialnych źródeł energii wpływa na znaczne obniżenie kosztów ogrzewania budynku.
Sprostanie wymaganiom stawianym przez nowe regulacje prawne nie będzie należało do zadań prostych. Nie będzie to jednak niemożliwe do realizacji. Pomocne tu będzie zastosowanie licznych zabiegów, które pozwolą znacznie zaspokoić potrzeby gospodarstwa domowego w energię pierwotną. Są to panele fotowoltaiczne czy zastosowanie grubszej izolacji, pozwalającej na mniejszy ubytek ciepła.
Eksperci twierdzą również, że w spełnieniu nowych warunków technicznych, w dość znaczącym stopniu pomóc może instalacja rekuperacji. Sprawdzi się ona przy oczyszczaniu powietrza, ale również przy obniżeniu zapotrzebowania na energię w gospodarstwie domowym. To bez wątpienia dość znacząco może ułatwić sprostanie nowym wymaganiom technicznym. Zgodnie z szacunkami, zastosowanie rekuperacji, w zależności od konkretnego przypadku, pozwala na oszczędności na ogrzewaniu na poziomie 30-60%. Od przyszłego roku konieczna będzie zmiana wentylacji grawitacyjnej w budynku na mechaniczną. Rekuperacja stanie się więc obowiązkowym elementem każdego nowego domu.
Dążenie do budowy energooszczędnych domów rozpoczęto już wiele lat temu, dzieląc cały proces na wiele mniejszych etapów. Ze względu na tak długi czas wprowadzania w życie zmian producenci zajmujący się materiałami budowlanymi mieli wystarczająco dużo czasu, aby dostosować swoją ofertę do aktualnych wymagań prawnych.
Aby dostosować się do zmiany w wymaganiach technicznych zmniejszono (na tyle na ile było to możliwe uwzględniając charakterystykę danego materiału) przewodność cieplną stosowanych przy budowie materiałów murowych.
Nowe przepisy wbrew pozorom nie wykluczają stosowania styropianu czy wełny mineralnej. Mając na uwadze zmieniające się przepisy, producenci tych materiałów systematycznie obniżają ich współczynniki przewodzenia ciepła. Ponadto budując dom w roku 2021 warto rozważyć zastosowanie niezwykle skutecznych, a przy tym bardzo nowoczesnych materiałów. Zaliczyć można między innymi pianki poliuretanowe, fenolowe czy aerożele.
Tak naprawdę współczesny rynek jest niezwykle bogaty w materiały budowlane. Wiele z nich pozwala na sprostanie nowym wymaganiom technicznym, które obowiązywać będą na rynku budowlanym już za kilka miesięcy.
Zmiana przepisów bez wątpienia wpłynie na zwiększenie kosztów budowy zarówno w przypadku budynków mieszkalnych, jak i niemieszkalnych. Jednak to, o ile konkretnie wzrosną koszty budowy uzależnione będzie od wielu czynników, dlatego też ciężko jednoznacznie określić dokładną kwotę wzrostu kosztów, jakie należy będzie ponieść w 2021 roku na realizację inwestycji.
Ze względu na to nie warto również decydować się na szacowanie opłacalności poszczególnych rozwiązań. Czy coś jest opłacalne czy nie w dużej mierze będzie zależało od indywidualnych cech powstającej nieruchomości.
Każdy, kto ma jakiekolwiek pojęcie o budowie doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że nie zawsze ocieplenie przegród zewnętrznych wystarczy, by dojść do poziomu współczynnika EP, który w skali roku nie będzie przekraczał wartości 70 kWh/m² .
Zgodnie zatem z nowymi warunkami technicznymi, w nowych budynkach, powstających w roku 2021 to absolutnego minimum ma zostać ograniczone wykorzystanie energii pochodzących ze źródeł nieodnawialnych (czyli przede wszystkim węgla, energii elektrycznej, gazu czy oleju opałowego).
Nowe budynki mają opierać się przede wszystkim (na tyle na ile będzie to oczywiście możliwe biorąc pod uwagę ulokowanie nieruchomości) na wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, co wbrew pozorom jest rozwiązaniem nie tylko ekologicznym, ale i ekonomicznym.
Chcąc się bardziej szczegółowo zapoznać z nowymi przepisami, warto zapoznać się przede wszystkim z dwoma dokumentami:
